Herdenking

            

Sinds ook mijn opa er niet meer is, hebben wij als familie geen plek meer waar we altijd naartoe kunnen en elkaar kunnen treffen als we daar behoefte aan hebben. Ons tweede huis  is er niet meer. We proberen wel af en toe bewust bij elkaar te komen, met spelletjesavonden bijvoorbeeld. Zo gebeurd het ook dat we proberen eens per jaar een herdenkingsbijeenkomst te organiseren, geheel vrijblijvend, wie komt die komt. Zo ook afgelopen zaterdagavond. Het zou de 89^e verjaardag  van mijn oma zijn …

Ik kijk naar de tv, waar zich de film afspeelt van 1995, het jaar dat mijn opa en oma voor het eerst en ook het laatst weer terug zijn gegaan naar hun geboorteland, samen met hun drie oudste kinderen en schoonzoon. Om mij heen zitten een groot deel van mijn ooms en tantes, kinderen van mijn opa en oma en een paar kleinkinderen. Ik zie mijn opa en oma, respectievelijk zestien en vijftien jaar jonger, dan  de laatste keer dat ik ze heb gezien. Ze zien er jonger uit, maar zijn toch niet veel veranderd in de loop der jaren.
Met een groot deel van de familie hebben we ze uitgezwaaid op Schiphol. Het is niet niks om na zoveel jaren weer terug te gaan naar je geboorteland, je roots, het land dat je tegen je wil in moest verlaten en waar je ook familie hebt achter gelaten, die er wel voor hebben gekozen om Indonesiër te worden. Zes hele weken zijn ze er geweest. Oma vooral bij familie, opa wilde ook terug naar de verschillende plaatsen waar ze hebben gewoond. Een groot deel van mijn ooms en tantes om mij heen hebben daar ook gewoond en kunnen zich een heleboel plekken die ze zien nog levendig herinneren, al is er toch wel het één en ander veranderd. Ik zie een wereld die ik niet ken. Alleen van de videobeelden en foto’s, voor mij is het anders om ernaar te kijken. Toch kijk ik gefascineerd,  het land waar mijn opa met weemoed naar terug keek. Hij verlangde de rest van zijn leven naar het heerlijke klimaat. Mijn oma had dat niet. Zij voelde zich lichamelijk een stuk beter bij de temperaturen in Nederland.
Terwijl ik naar de beelden kijk, klinkt er tussendoor de stem van mijn vader die verteld welke plaats het is, wat ze er hebben gezien, etc. Onderwijl klinkt ook het gekakel van de gesprekken die ondertussen worden gevoerd door met name tantes en nichtjes en de oh’s en ah’s  en blijken van herkenning. Het lijkt even weer alsof ik terug ben aan de Genestetstraat. Daar stond de tv een groot deel van de dag aan. Sommige familieleden keken geboeid naar de tv, oma had zo haar vaste programma’s waar ze naar keek, het geluid stond vaak hard, omdat mijn opa erg hardhorend was en anderen zaten ondertussen gezellig met elkaar te kletsen. Het was altijd een drukte van belang. Veel gekakel, maar ook gekraak van kaken die op een koekje, chips of lekker eten kauwden.
Terwijl ik hier dus zit in het huis van mijn ouders, in het bijzijn van vele familieleden, en waar we samen onze vader/opa en moeder/oma, maar ook zusje/ tante en haar dochtertje herdenken, begeef ik me terug in de tijd en krijg ik flashbacks naar mooie, gezellige tijden. Wat fijn dat ik deze ervaring heb mogen hebben en dat dit nu zulke dierbare herinneringen zijn.
Ook nu staan er vele lekkernijen op de tafel. Mijn moeder heeft haar best gedaan, evenals een aantal andere familieleden die zelf wat hebben klaargemaakt of meegenomen uit de (Indische) winkel. We kijken, praten, drinken koffie, snoepen van alle lekkernijen in het bijzijn van onze familie. Ieder hebben we onze eigen gedachten en gevoelens,  we delen fijne herinneringen, praten daarnaast over koetjes en kalfjes, maar denken ook  ieder op onze eigen manier terug aan de dierbaren die we de afgelopen jaren verloren hebben…

Terwijl ik stil zit te luisteren naar al het geroezemoes om me heen, bedenk ik me dat het bij mijn opa en oma thuis altijd een drukte van belang was. Zou mijn oma nooit eens behoefte hebben gehad aan rust om zich heen? Zou mijn opa niet eens de behoefte hebben gehad om eens eventjes helemaal alleen te zijn?  Ik vind het heerlijk als er even helemaal niemand anders in huis is. Ik heb echt zo nu en dan behoefte aan stilte en rust om me heen, even tijd voor mezelf. Destijds heb ik nooit beseft hoe druk het moet zijn geweest voor mijn opa en oma. Nu begrijp ik, waarom wij kleinkinderen op het moment dat mijn opa met pensioen ging en ook dagelijks thuis was, door de week niet meer mochten komen. Mijn opa kon waarschijnlijk niet goed tegen alle drukte in huis. Mijn oma vond dit echter maar niets. Het was voor haar te stil in huis, daar mopperde ze ook wel over tegen mij. Lang heeft het verbod om door de week niet meer langs te komen, dan ook geen stand gehouden en ik denk dat mijn opa het in de loop der jaren ook wel is gaan waarderen. Al die drukte in huis. Op het moment dat ze op het punt stonden om te verhuizen naar het bejaardenhuis, sprak opa zijn zorgen uit dat hij bang was dat we daar niet meer zo vaak op bezoek zouden komen. Niets was minder waar. Vele andere bewoners hebben hun ogen uitgekeken. Wat kregen die opa en oma toch veel bezoek en sommigen hebben wel eens tegen mijn opa gezegd, dat ze best jaloers waren op al dat bezoek wat zij kregen…

Ik schrik op uit mijn overpeinzingen. Wat heb ik toch een mooie tijd gehad bij mijn opa en oma, met mijn familie. Mijn tante en nichtje hebben hierin ook een grote rol gespeeld. Ook aan hen denk ik met weemoed terug en ik probeer  vooral alle mooie herinneringen in leven te houden. Hun leven is veel te vroeg beëindigd, hier heb ik geen vrede mee en ik merk dat ik daar niet teveel bij stil wil staan. Ik hou me vast aan de mooie herinneringen en het warme gevoel dat ik krijg als ik weer terug ga in de tijd …