Ken je dat?

          

Ken je het gevoel dat 1 heel klein dingetje je ineens terug kan brengen in het verleden? Van de week kocht ik een zak met Napoleonnetjes. Waarom weet ik eigenlijk niet, ik koop ze nooit, maar ze waren in de aanbieding …
Vandaag stopte ik onder het schoonmaken zo’n Napoleonnetje in mijn mond. Hij was blijkbaar al stuk, want hij viel in mijn mond uiteen en dat simpele gebeuren deed me ineens terugdenken aan mijn jeugd.

Napoleonnetjes stonden altijd in een pot bij mijn opa en oma op de tafel. Alleen maar van die gele, citroenballetjes noemden we ze ook wel. De ene keer stonden ze op de salontafel, de andere keer op de eettafel.
Toen ik nog klein was, mocht ik deze niet zo opeten. Veel te gevaarlijk vonden de ‘grote mensen’ dat. Er werd ons niet verboden om een Napoleonnetje te eten, maar we moesten deze met het snoeppapiertje eromheen op de drempel van de deur stuk gooien.
Dat was best lachen, de één gooide namelijk beter dan de ander en het lukte daardoor niet altijd om ze keurig op de drempel te gooien. Zo vlogen ze nog wel eens door de gang of door de kamer, afhankelijk vanaf welke kant we het Napoleonnetje gooiden. 1x gooien was meestal niet genoeg om het Napoleonnetje helemaal in stukjes te krijgen, dus we gooiden met één meerdere malen. Zoals het Napoleonnetje toen smaakte, diezelfde sensatie voelde ik nu bij het uiteen vallen van het balletje in mijn mond en ik was even weer terug bij mijn opa en oma thuis, vele jaren geleden.
Ondertussen poets ik rustig verder, maar ik kom nog niet terug in de tegenwoordige tijd. Deze smaaksensatie doet me aan meer dingen denken van vroeger.
Oma die dagelijks op vaste tijden (volgens mij 8,12,16 en 20 uur, maar ik kan me vergissen) aan het hoofd van de tafel, achter vier rijen koffiekopjes zit. Achteraan de grootste koppen voor de mannen, daarvoor wat kleinere doorzichtige koppen voor de vrouwen, in de 2^e rij nog kleinere koppen voor de kinderen (van die groene, gele en bruine geloof ik) en helemaal vooraan een paar hele kleintjes voor de allerkleinste kinderen. Jaja, wij mochten al vroeg koffie drinken. Ik proef de smaak van de oploskoffie. Eerst werd de koffie in de kopjes gedaan, daarna de melk en suiker en vervolgens schonk oma met de fluitketel heet water in elk kopje, welke ze dan 1 voor 1 ging roeren. Een mooi gezicht, ik weet niet hoe vaak ik hiernaar heb zitten kijken.
Op een gegeven moment maakte oma elke zondag iets lekkers klaar. Het was steeds een verassing wat ze die zondag zou maken. Alhoewel ik het soms ook wel van tevoren wist. Ik denk dat ze het me in de week ervoor gewoon al had verteld of had ze een vast schema? Oma kennende zou dat wel passen.
De ene keer kregen we heerlijke chocoladepannenkoek met vanillevla, een andere keer maïzena pudding met vruchtjes of macaronitaart met tomatenketchup. Er  stond ook wel een pot vol telor  gabous (schrijf je dit zo familie?) op tafel klaar. Oma maakte wel rotti kukus, smeerpropjes (onder de Nederlanders beter bekend als bananenbeignets), risolles, de lekkerste kipkluifjes (ik lust alleen die van mijn oma) en vast nog veel meer. Het water loopt me inmiddels in de mond. Fijne tijden waren dat. En dan de gezelligheid die daarbij hoorde, want ik was er natuurlijk niet alleen. Meestal zat het huis op zaterdag en zondag stampvol.
Het poetsen is inmiddels klaar, maar de smaak van de heerlijkheden proef ik nog steeds. Wat toch apart dat je je die smaak nog zo lang na dato voor de geest kunt halen.

Toen mijn kinderen klein waren en ik gelukkig nog steeds bij mijn opa en oma langs kon gaan, moesten zij ook de Napoleonnetjes op de drempel stukgooien. Of zij hier de zelfde herinnering aan hebben als ik weet ik niet. Ik denk het niet. Volgens mij hebben zij dat niet zo vaak gedaan. Er stond inmiddels genoeg ander lekkers op de tafel wat veel gemakkelijker was om op te eten ….
In de loop der jaren hebben de potten met lekkers zich vermenigvuldigd op de tafel.
Net zoals de Napoleonnetjes at ik sommige dingen alleen bij opa en oma. Frietsticks bijvoorbeeld. Nergens anders smaken ze zo lekker als bij oma en opa. Opa wist altijd precies wie wat lekker vindt, zo kreeg ik elke keer de frietsticks aangeboden en Joop de shanghai nootjes. Volgens mij had opa niet door dat je ook wel eens ergens anders zin in kon hebben. Ik heb er nooit wat van gezegd …